ABD borsaları, 1.9 trilyon dolarlık mali paketin haftasonu itibariyle yürürlüğe girecek olmasına rağmen tahvil faizlerinin yeniden 1.64 yükselmesinden olumsuz etkilendi. Wall Street’te teknoloji ekside kapandı. Avrupa’da endeksler ekonomik destek paketinin onaylanmasına ve Euro bölgesinde Ocak sanayi üretiminin 0.8 ile beklentinin üzerinde artmasına rağmen, tahvil faizlerinin yükselmesinden rahatsız oldu.
Londra ve Paris artıda Frankfurt ekside kapandı. Dolardaki kayıplar arttı, altın toparladı. Bitcoin 56 bin dolarda kaldı. Yeni haftada hangi gelişmeler piyasaları etkileyecek. Şimdi ona bakalım. Ama öncelikle Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıkladığı ekonomi reform paketindeki tarihi adımları anlatalım.
GÜÇLÜ VE KALİTELİ BÜYÜME
Öncelikle Ekonomi Reform Paketi ile sürdürülebilir, GÜÇLÜ ve KALİTELİ büyüme hedefleniyor. "makro ekonomik politikalar" ve "yapısal politikalar" olmak üzere iki ana reform alanı var.
Birinci kısımda güçlü kamu maliyesi, fiyat istikrarı, finans sektörü, cari açık ve istihdam geliyor. İkinci bölümde Yatırımların teşvik edilmesi, ticaretin kolaylaştırılması, rekabet, piyasa gözetimi ve denetimi yer alıyor.
Alınan kararlar 3 aylık dönemde incelenecek, aksayan bölümler değiştirilecek ya da revize edilecek. Bence en önemli karar bu.. Piyasaların ve iş dünyasının vereceği tepkiye ve uygulamalarda ortaya çıkacak aksamalara izin verilmeyecek.
EKONOMİDE DEVRİM
Toplam borç stoku içinde döviz cinsi borçların payı azaltılacak. 850 bin küçük esnaf gelir vergisinden muaf tutulacak..Dijital Vergi Dairesi" uygulaması hayata geçirilecek.
Fiyat İstikrarı Komitesi oluşturulacak. Merkez Bankası, dijital paranın ekonomik, teknolojik ve hukuki altyapısını oluşturacak.18 yaşından küçüklerin Bireysel Emeklilik Sistemi'ne dahil edilmesini sağlayacak düzenlemeler yapılacak. Cari açığın azaltılması için ithal ikamesi ve ihracatı önceleyen yatırımlar desteklenecek ilave istihdama finansman desteği sağlanacak.
Mikro ve küçük ölçekli firmalardan likidite sıkıntısı çekenlere yönelik istihdama kattıkları her bir ilave kişi için KGF kefaletiyle 100 bin liralık krediye erişim imkanı sağlanacak Genç istihdamını artırmak için mesleki eğitim alanında destekler verilecek.
CHP lideri Kılıçdaroğlu istihdamda bulduğu çareyi şöyle anlattı: “Türkiye’de 10 milyon işsiz var. Her muhtara bir özel kalem müdürü tahsis edilse mesele biter”… Bu adam ya hiç hesaptan anlamıyor, bunun yaptığı mali müşavirlikte kimbilir ne potlar kırmıştı. Yahu bir defa Türkiye’de 10 milyon işsiz yok. Kaldı ki olsa da muhtar sayısı 50 bin.. varsayalım işe boğulan (!) muhtarlara bir yardımcı atansa geriye 9 milyon 950 bin kişi kalıyor. Türkiye’nin gelişmiş ülkeler safına geçmemesindeki en büyük sorun böyle bir muhalefet sahip olmasıdır.
BİST FAİZ KARARINA ODAKLANDI
Borsa İstanbul Cuma gününü 1557 puanla kazandı. Hisse senetleri haftalık endeks bazında %1 prim yaptı.toplam işlem hacmi 19,9 milyar lira seviyesinde gerçekleşti.Bankacılık endeksi yüzde 0,20 değer kazanırken, Sektör endeksleri arasında en fazla yüzde 3,03 ile finansal kiralama, en çok kaybettiren ise yüzde 1,68 ile ulaştırma oldu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Ekonomi Reform Paketi'ni açıklamasıyla birlikte BIST 100 endeksi Avrupa borsalarından pozitif ayrıştı Borsa İstanbul geçmişte 4 kez geçtiği ve üzerinde kalamadığı 1550 puanın üzerine çıktı. Endeksin bu seviyenin üzerinde kalması halinde yükselişini sürdüreceğini gösteriyor.. ilk takip edilecek seviye 1580 puan. Ancak 10 yıllık ABD tahvillerinin yeniden 1.64’e çıkması küresel borsaları olumsuz etkileyebilir.
Yeni haftada yurtiçindeki en önemli gelişme Perşembe günkü Merkez Bankasının faiz kararı olacak. 100 baz puanlık artışa kesin gözle bakılıyor. Bu gelişme banka sektörünü olumlu etkileyecek, kurları aşağıda tutacaktır. 1530 puan ana destek oldu. Kırılmadığı sürece yön yukarda kalacak.
BÜYÜK RESİM NETLEŞİYOR
Yeni haftada piyasalar kritik veriler ve açıklamalarla dalgalanacak. Çin’de şubat sanayi üretimi (30.0); perakende satışlar (32.0) ile başlayacak haftada yurtiçinde Şubat bütçe dengesi, Para Politikası Kararı (18.0) var. Euro bölgesinde mart ZEW ekonomik endeksi, Şubat TÜFE (0.2 / 0.9) belli olacak.
ABD’de Şubat perakende satışlar (-0.6); sanayi üretimi (0.4 / -1.8) kapasite kullanımı (75.6) ABD Merkez Bankası FED’in faiz kararı ve Başkan Powell’ın açıklamaları izlenecek. Japonya Merkez Bankası’nın Cuma günkü toplantısında eksi 0.10 olan faizleri değiştirmesi beklenmiyor.
İngiltere Merkez Bankası Perşembe günü toplanıyor. Faizler 0.10 düzeyinde, teşvik paketi 875 milyar sterlin düzeyinde.
EURO’DAKİ KAYIPLAR NEDEN ARTTI?
ABD’nin hazine tahvil getirilerinin yükselmesi ile dolar endeksinde görülen artış sonrasında piyasaların gözü gelecek hafta gerçekleştirilecek ABD Merkez Bankası toplantısından gelecek değerlendirmelerde Bir çok ekonomist Fed’in getiri eğrisi kontrolü uygulamadığı takdirde tahvil getirilerinin yüzde 2 düzeyine yaklaşacağını öngörüyor.
Bu durumda ABD ve Avrupa devlet tahvilleri arasındaki fark da açılmaya devam edecek. Avrupa Merkez Bankası’nın Euro Bölgesi tahvil getirilerindeki artışı önlemek için para basma hızını artıracağını açıklamasıyla Euro dolar karşısında yüzde 0,6 değer kaybederek 1,1959 düzeyine geriledi.
Euro bölgesinde sanayi üretimi Ocak’ta 0.8, yıllık bazda 0.1 arttı. ABD’de Şubat’ta çekirdek ÜFE 0.2, yıllık 2.5 arttı. ÜFE ise aylık 0.5, yıllık 2.8 yükseldi. ÜFE ile TÜFE arasındaki 1.1’lik fark maliyet enflasyonu yaşandığını gösteriyor Yani üretici pahalıya mal ettiği ürünü tüketiciye aynı oranda yansıtamıyor.
Michigan Üniversitesi güven endeksi 83 ile tahminleri aştı. FED güvercin mesaj verirse parite 1.20 senti aşacak.
DOLAR/TL'DE İSTİKRAR SAĞLANDI
Döviz cephesinde kurların yukarda tutunduğunu görüyoruz. Hafta içi 7.80’e doğru hareket eden dolar/TL paritesi 7.50’nin altına indi. Ancak yeniden 7.55 TL’ye yükseldi. Euro 9.02 TL’den işlem gördü. Şubat ayında dolar/TL’nin 6.80 seviyesine kadar gerileyebileceği tahmininde bulunan Morgan Stanley Merkez Bankasının 75-100 baz puanlık faiz artırımına gitse dahi dolar/ TL’nin 7.75 seviyesinde dengeleneceği görüşünde..
Son günlerde 10 yıllık ABD tahvil faizlerinde yaşanan yükseliş Türkiye gibi gelişmekte olan ülke para birimlerinde sert fiyat hareketlerine neden oldu. Ancak Türk Lirasının ekonomik reformlar ve dış politikada gelinen olumlu tabloyla değer kazanmaya başlayacağı dönem başlayacak. Dolarizasyonu terse çevirmek için kurlarda dalga boylarının küçülmesi ve istikrarlı bir seyir izlemesi gerektiği konusunda genel kanaat var.
ABD tahvil faizleri kısa vadede döviz kurları üzerinde etkili olmaya devam edecek. Merkez Bankası’nın yapacağı Para Politikası Kurulu toplantısında alacağı faiz kararı kurlar üzerinde dalgalanmalara neden olabilir. Piyasalarda faiz kararı ile ilgili tam bir görüş birliği yok.
Bazı kurumlar 50-100 baz puanlık artırım beklerken bazı kurumlar faizlerde bir değişiklik beklemiyor. 5 yıllık risk primi 325 düzeyinde. Kurda 7.67 TL direnç, 7.40 TL destek oldu. Yön aşağıyı gösteriyor.
ONS TAHVİL ZİNCİRİNİ KIRDI MI?
Altın, 10 ayın en düşük seviyelerinde dibini buldu mu? Beklentiler ons başına 1700 dolarda tutunup tutunmayacağında. Daha doğrusu altın Hazine tahvil baskısından ne zaman kurtulacak? Geçen haftaya 1675 dolarla başlayan ons kapanışı 1727 dolarla gerçekleştirerek 52 dolar arttı. Evet Cuma günü altın yüksek Hazine getirileri karşısında yüksek kalmayı başardı.
ABD Başkanı Joe Biden Perşembe günü 1.9 trilyon dolarlık teşvik paketini imzaladıktan sonra tahvil piyasasında satışlar devam etti. Mali destekler ABD ekonomisinin çok zor durumda olduğunu gösteriyor. Yeni haftada piyasaya çıkacak büyük para blokunun altına destek vereceği görüşü hakim.
Fed şu ana kadar konuyu büyük ölçüde görmezden geliyor, bu yüzden önümüzdeki hafta Merkez Bankası'nın faiz oranlarını açıklamasının ardından basın toplantısını düzenlerken tüm gözler Fed Başkanı Jerome Powell'da olacak.
UZMANLAR ALTIN YÜKSELECEK DİYOR
Julias Baer analisti Mark Matthews, ‘altın şu an satın alma topraklarında’ diyor. Dünya genelinde merkez bankalarının halen gevşek para politikası uygulaması ve özellikle gelişmiş ülke ekonomilerinde hükümetlerin çok sayıda mali teşvikte bulunmasının yaratacağı likiditenin altına yarayacağını savunan Matthews, bundan ötürü altın almanın doğru bir strateji olacağını söylüyor.
Barrick Gold CEO’su Mark Bristow, şu anda finans piyasalarında gerçek bir değeri olmayan varlıkları biriktiren yatırımcılarla birlikte “aşırı coşku” olduğunu vurguluyor. Mark Bristow, altın fiyatlarının yakında güçleneceğini düşünüyor. Bristow, COVID-19 salgını sırasında piyasaya giren ek likiditenin altına talebi artıracağını söylüyor.US Global Investors CEO’su Frank Holmes “10 yıllıkların getirisi S&P 500’ün getirisinin üzerine çıkınca borsalardan tahvil piyasalarına bir akış gerçekleşti. Fakat burada yaşanacak bir düzeltme altın, gümüş, borsa ve kripto paralar için olumlu olacak.” Evet yeni haftada altın 1700 dolar desteğini kırmazsa 1740 – 1750 dolar aralığında hareket edecek. Bu durumda Kapalıçarşı’da 24 ayar külçenin gramı, 417 – 425 lira bandına yükselir.
